TSB_12_01_lo_res_presentietheorie

Vanuit de zorgethiek zijn concepten als menslievendheid, presentie en
zorgzame zorg in opmars. Zij beogen een gevoeliger kijken naar de patiënt
en een betere aansluiting bij diens ervaringen, vooral ook breder
dan de ziekte. In kwaliteitstermen is dit te duiden als een doorontwikkeling
vanuit het kwaliteitsdomein patiëntgerichtheid naar ‘kwaliteit
van zorg 2.0’. Dat staat dan voor professionals die zorg bieden die naast
ziektegerichtheid, ook mensgerichtheid, uitvoeringsgerichtheid en
houdingsgerichtheid kent. Wat dat betekent voor zorgkwaliteit en innovatietrajecten
lichten we in deze bijdrage toe.

Door: A. Goossensen en A. Baart

presentie en zorg

presentatie_kaspervdberg06

Introductie_in_de_presentietheorie__prof._dr._Andries_Baart

door: Mieke Grypdonck
Dat Andries Baart en ik bij elkaar aansluiting zouden vinden, had ik verwacht. Andries’ werk kende ik maar zeer beperkt. Ik had een artikel van hem gekregen via Jan Jukema die het dan weer van Marian Verkerk had. Daarin pleitte hij voor een nieuwe kijk op professionalisme. Niet het professionalisme van de regels, de protocollen, de deskundige overmacht, maar van de aanwezigheid, de afstemming en de dienstbaarheid. Geen cliëntimse, maar onvervalste dienstbaarheid. Betrokken op het lijden van de ander, en doen wat dan gedaan moet worden. Gebruik makend van de moderne technologie voor luie mensen – het internet – ging ik op zoek waar deze merkwaardige man vandaan kwam. En zo kwam ik uit bij andere artikelen van Baart. Daardoor wist ik ook dat hij zich vooral met arme mensen had beziggehouden. Met die kennis over Baart stuurde ik hem de scriptie op van Veerle Duprez, die onderzoek had gedaan over zelfmanagement en therapietrouw bij mensen uit de lagere sociale klasse. Het was een tweede studie in de reeks – de eerste was van Friede Simmes – en voor mij waren de resultaten ontstellend. De studie bracht op niet mis te verstane manier aan het licht hoe armoede en ziekte met elkaar vervlochten waren, hoe slecht de voorzieningen waren voor mensen die in armoede leefden, en hoe weinig hulpverleners daarvan wisten en nog minder van begrepen.

grypdonck_verpleegkunde_en_presentie

Het boek is het resultaat van de vele gesprekken die Mieke en Andries hebben gevoerd over de betekenis van presentie voor de verpleegkundige zorg en omgekeerd, over de betekenis van de verpleegkundige zorg voor presentie. Het boek is geen methodiekboek, maar het is een boek vol casuïstiek, dat de lezer uitnodigt tot meedenken en reflecteren, om zo vertrouwd te raken met presentie als een manier van doen, om zo uiteindelijke tot betere zorg te komen.

boekpresentatie_verpleegkunde_130508

Het huidig tijdsgewricht laat zich wat betreft de ggz kenmerken door het proces van  vermaatschappelijking.

Vermaatschappelijking betekent fundamenteel – en ik hanteer hier een definitie van Andries Baart – dat iemand van een positie buiten het gewone maatschappelijke verkeer en buiten het alledaagse sociale leven, weer deel kan nemen aan dat maatschappelijk leven, naar eigen wensen en vermogen (Baart, 2002). Anders gezegd: vermaatschappelijking beoogt uitsluiting tegen te gaan.

betekenis presentiebenadering voor sociale psychiatrie

Uit de tekst die in dit boekje wordt aangeboden, hebben we de dubbeloratie gedestilleerd die we op 24 oktober 2008 aan de Universiteit van Tilburg hielden. Een dergelijke rede stelt zo zijn retorische eisen: ze moet aangenaam voor het gehoor zijn,
onderhoudend en begrijpelijk voor de geïnteresseerde toehoorder en worden afgerond binnen 35 minuten spreektijd per redenaar. Daar is niets mis mee, maar het is plezierig om meer armslag te hebben. [Lees meer…]